0
LAPORAN PENELITIAN TINDAKAN KELAS
Judul
MENINGKAT MENINGK ATKAN KAN MINAT BELAJAR SISWA TENTANG PERAMBAT PE RAMBATAN AN BUNYI MELALUI ZAT PADAT DENGAN MEDIA TELEPON MAINAN PADA SISWA KELAS IV SD
DISUSUN OLEH: AHMAD QUDDAAM SUNUSI
PENDIDIKAN GURU SEKOLAH DASAR FAKULTAS KEGURUAN DAN ILMU PENDIDIKAN UNIVERSITAS UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MUHAMMADIYAH MAKASSAR TAHUN AJARAN 2015
1
BAB I PENDAHULUAN
A L!"! L!"!## B$l!% B$l!%!& !&' '
Dengan perke!angan "#$ penge%a&$an 'an %e&n(#(g") *er%a *aran 'an pen'apa% para g$r$ aka pe!e#a+aran *a"n* '"*a+"kan 'engan enerapkan !er!aga" pen'eka%an *e&"ngga re#e,an 'engan %$+$an pe!e#a+aran IPA -akn". en-a+"kan !er!aga" /ak%a a%a$ per(!aan *e&"ngga 'apa% ena!a& penga#aan anak '"'"k !a"k '" r$a& a$p$n '" *ek(#a& Me!angk"%kan "na% *"*2a $n%$k 'apa% 'apa% en-e# en-e#"'" "'"k" k" ge+a#a ge+a#a3ge+ 3ge+a#a a#a a#a a#a '"*ek" '"*ek"%ar %arn-a n-a e#a#$ e#a#$"" pengaa pengaa%an %an *er%a *er%a enge!angkan ke%erka"%an an%ara penge%a&$an 'an %e&n(#(g" Da#a pea&aan 'an keap$an en+a'" a*a#a& !ag" *"*2a ke#a* IV SD "n" %er!$k%" 'a#a *a%$ ke#a* 'ar" 40 *"*2a -ang eper(#e& n"#a" 50 kea%a* 16 anak) *"*2a -ang #a"nn-a &an-a en'apa% 70 ke!a2a& O#e& karena "%$ pen$#"* *e#ak$ pene#"%" e#ak$kan per!a"kan pe!e#a+aran e#a#$" pene#"%"an %"n'akan ke#a* *e!aga" %$ga* ak&"r *e!aga" a%a k$#"a& PTK Pr(gra SI PGSD pe#ak*anaan per!a"kan pe!e#a+aran '"#ak$kan 4 S"k#$* B Ru(u Ru(u)! )!& & M!)! M!)!l! l!* *
1
Mengapa *" *"*2a %"%"'ak 'a 'apa% e en'e(n%ra*"kan !$ !$n-" era!a% e#a#$" 8a% pa'a% 'engan e'"a %e#ep(n a"nan9
4
Mengapa *" * "*2a %"%"'ak 'a 'apa% e e!er" ( (n%(& !$ !$n-" era!a% e#a#$" 8a% pa'a%9
+ Tu,u!& ,u!&
1 Men'"* Men'"*kr" kr"p*"k p*"kan an ak%"," ak%","%a* %a* *"*2a 'a#a pe!e#a+ pe!e#a+ara arann *a"n* *a"n* e#a#$" e#a#$" e%('e e%('e 'e(n%ra*" 4 Men"ng Men"ngka% ka%kan kan keap keap$an $an *"*2a *"*2a 'a#a 'a#a ea&a ea&a"" *a"n*
1
BAB I PENDAHULUAN
A L!"! L!"!## B$l!% B$l!%!& !&' '
Dengan perke!angan "#$ penge%a&$an 'an %e&n(#(g") *er%a *aran 'an pen'apa% para g$r$ aka pe!e#a+aran *a"n* '"*a+"kan 'engan enerapkan !er!aga" pen'eka%an *e&"ngga re#e,an 'engan %$+$an pe!e#a+aran IPA -akn". en-a+"kan !er!aga" /ak%a a%a$ per(!aan *e&"ngga 'apa% ena!a& penga#aan anak '"'"k !a"k '" r$a& a$p$n '" *ek(#a& Me!angk"%kan "na% *"*2a $n%$k 'apa% 'apa% en-e# en-e#"'" "'"k" k" ge+a#a ge+a#a3ge+ 3ge+a#a a#a a#a a#a '"*ek" '"*ek"%ar %arn-a n-a e#a#$ e#a#$"" pengaa pengaa%an %an *er%a *er%a enge!angkan ke%erka"%an an%ara penge%a&$an 'an %e&n(#(g" Da#a pea&aan 'an keap$an en+a'" a*a#a& !ag" *"*2a ke#a* IV SD "n" %er!$k%" 'a#a *a%$ ke#a* 'ar" 40 *"*2a -ang eper(#e& n"#a" 50 kea%a* 16 anak) *"*2a -ang #a"nn-a &an-a en'apa% 70 ke!a2a& O#e& karena "%$ pen$#"* *e#ak$ pene#"%" e#ak$kan per!a"kan pe!e#a+aran e#a#$" pene#"%"an %"n'akan ke#a* *e!aga" %$ga* ak&"r *e!aga" a%a k$#"a& PTK Pr(gra SI PGSD pe#ak*anaan per!a"kan pe!e#a+aran '"#ak$kan 4 S"k#$* B Ru(u Ru(u)! )!& & M!)! M!)!l! l!* *
1
Mengapa *" *"*2a %"%"'ak 'a 'apa% e en'e(n%ra*"kan !$ !$n-" era!a% e#a#$" 8a% pa'a% 'engan e'"a %e#ep(n a"nan9
4
Mengapa *" * "*2a %"%"'ak 'a 'apa% e e!er" ( (n%(& !$ !$n-" era!a% e#a#$" 8a% pa'a%9
+ Tu,u!& ,u!&
1 Men'"* Men'"*kr" kr"p*"k p*"kan an ak%"," ak%","%a* %a* *"*2a 'a#a pe!e#a+ pe!e#a+ara arann *a"n* *a"n* e#a#$" e#a#$" e%('e e%('e 'e(n%ra*" 4 Men"ng Men"ngka% ka%kan kan keap keap$an $an *"*2a *"*2a 'a#a 'a#a ea&a ea&a"" *a"n*
4
D M!&-!! -!!"
1 S"*2a S"*2a 'a#a enga%a enga%a*" *" ke*$#"%a ke*$#"%ann ea&a ea&a"" k(n*ep k(n*ep 'a#a 'a#a a%a pe#a+ara pe#a+arann *a"n*) *a"n*) en" en"ng ngka% ka%kan kan "na% "na% 'an 'an (%" (%",a* ,a*"" !e#a+ !e#a+ar ar *"*2a *"*2a)) *e&" *e&"ng ngaa 'apa 'apa%% en"ngka%kan &a*"# !e#a+ar 4 G$r$ 'apa%
eper!a r!a"k"
k"n k"ner+a r+a)
en"n n"ngka gka%kan keap$an $an
'an
pr(/e*"(na#"*e 'a#a e"#"& e%('e penga+aran -ang !a"k : Sek(#a& Sek(#a& e!er"kan e!er"kan a*$kan a*$kan !ag" !ag" ke!"+akan ke!"+akan -ang -ang akan '"a!" '"a!"## (#e& *ek(#a& g$na en"ngka%kan $%$ &a*"# !e#a+ar 'an e!er"kan k(n%r"!$*" -ang !a"k 'a#a pen"ngka%an pr(*e* pe!e#a+aran $n%$k *e$a a%a pe#a+aran
:
BAB II KAJIAN PUSTAKA
Sa"n* !erka"%an 'engan ara enar" %a&$ %en%ang a#a *eara *"*%"a%"*) *e&"ngga *e&"ngga *a"n* !$kan *eke'ar peng$a*aan peng$a*aan k$p$#an k$p$#an penge%a&$an penge%a&$an -ang !er$pa /ak%a) k(n*ep a%a$ pr"n*"p *a+a %e%ap" +$ga er$pakan *$a%$ pr(*e* pene$an Pen'"'"kan *a"n *a"n** '" *ek( *ek(#a #a&& 'a*a 'a*arr '"&a '"&ara rapk pkan an 'apa 'apa%% en+ en+a' a'"" 2a&a 2a&ana na !ag" !ag" *"*2 *"*2aa $n%$ $n%$k k epe#a+ar" '"r" *en'"r" 'an a#a *ek"%arn-a Pen'"'"kan *a"n* enekankan pa'a pe!er"an penga#aan *eara #ang*$ng #ang*$ng A KONSEP KONSEPSI SI PENGA PENGAJAR JARAN AN SAINS SAINS 1 K.&)$/) K.&)$/) P$&' P$&'!,!# !,!#!& !& Al!( Al!( S$% S$%"!# "!#
Man$* Man$*"a "a &"'$ &"'$pp 'a#a 'a#a #"ng #"ngk$n k$nga gann %er% %er%en en%$ %$)) an$ an$*"a *"a %er" %er"ka% ka% pa'a pa'a #"ngk$ngann#"ngk$ngann-aa 'an %"'ak 'apa% '"#epa*kan '"#epa*kan 'ar" #"ngk$ngann-a #"ngk$ngann-a "%$ Le!"& 'ar" "%$ an$*"a &en'akn-a ap$ ean/aa%kan #"ngk$ngann-a *e+a$& $ngk"n !a"k kean/aa%an !ag" &"'$pn-a *e&ar"3&ar" a$p$n kean/aa%an 'a#a rangka penge!angan pr"!a'" an$*"a "%$ *en'"r" ;a# "n"#a& -ang en+a'" 'a*ar 'a*ar !ag" k(n*ep k(n*ep penga+a penga+aran ran a#a a#a *ek"%ar *ek"%ar A#a A#a *ek"%ar *ek"%ar anak '"+a'" '"+a'"kan kan pangka# 'ar" $*a&a pen'"'"kan anak J"ka '"per&a%"kan ke&"'$pan anak *e&ar"3&ar") *e$a &a# -ang en+a'" "*" a#a *ek"%ar !e*ar pengar$&n-a %er&a'ap anak Sega#a ke+a'"an '" a#a *ek"%ar er$pakan *e!ag"an 'ar" &"'$p anak !a"k 'a#a *$ka a$p$n '$ka) ke#a& ke#a&"r "ran an)) kea kea%" %"an) an) !er% !er%e e$) $) per&e# per&e#a% a%an) an) pe*% pe*%aa panen panen)) perapera-aa aann 'an *e!aga"n-a) +$ga r$a&) &a#aan) +a#an) *$nga") #apangan) g$n$ng) p(&(n 'an #a"n3#a"n er$pakan !ag"an &"'$p anak -ang %"'ak 'apa% %er#epa* 'ar" a#a *ek"%arn-a "%$ K(n*ep penga+aran a#a *ek"%ar +$ga '""#&a" (#e& ka%a3ka%a -ang '"pe%"k 'ar" Ean$e# Kan%
6
pengaa%an 'an penger%"an &ar$* %er+a#"n &$!$ngan -ang *a#"ng en$n+ang) *a#"ng eperk$a% T"'ak a'a g$nan-a anak e"#"k" penger%"an %er%en%$ +"ka "a %"'ak '"!er" ke*epa%an engaa%" apa -ang '"enger%"n-a "%$ A#a *ek"%ar anak e!er"kan ke$ngk"nan -ang aa% ka-a $n%$k penge!angan k(n*ep penger%"an *eper%" "n" Peng Penga+ a+ara arann a#a a#a *ek" *ek"%a %arr '"*e '"*e#e #eng ngga garak rakan an %er&a %er&a'a 'app anak anak 'enga 'engann eperkena#kan "%$ e#a#$" pr(*e* pe#a+aran -ang ak%"/ 'an krea%"/ Da#a prak%ek '" *ek(#a&) eperkena#kan a#a *ek"%ar "%$ '"#ak$kan 'engan pen-e#enggaraan pe#a+aran *ek(#a& 2 L!&'%!* L!&'%!*l!&' l!&'%!* %!* P.%.% P.%.% P$&'!,! P$&'!,!#!& #!& Al!( Al!( S$%"!# S$%"!#
Langka Langka&3#a &3#angka ngka&& p(k(k p(k(k pe#a+a pe#a+aran ran a#a a#a *ek"%ar *ek"%ar "a#a& "a#a& ene%a ene%apkan pkan %$+$an enga'akan per*"apan) e#ak$kan pengaa%an) 'an eng(#a& apa -ang '"aa%" a Da#a
ene%apkan
%$+$an)
per%"!angan
$%aa
-ang
&ar$*
'"per% '"per%"! "!ang angkan kan a'a#a& a'a#a& keap keap$an $an 'an %"ngka% %"ngka% perke! perke!ang angan an anak anak Pene%apan %$+$an "n" *eka#"g$* '"ka"%kan 'engan (!-ek -ang akan '"aa%") Pene%apan Pene%apan (!-ek -ang akan '"aa%" '"aa%" '"'a*arkan a%a* pr"n*"p) pr"n*"p) k(n*en%ra*") k(n*en%ra*") -a"%$ -a"%$ $#a" $#a" 'ar" -ang pa#"ng pa#"ng 'eka%) 'eka%) ak"n #aa #aa ak"n ak"n en+a$& en+a$& 'an ak"n e#$a* ! Per*"apan per#$ '"#ak$kan !a"k per*"apan g$r$ a$p$n $r"' Per*"apan g$r$ '"ak*$'kan $n%$k e#anarkan pr(*e* pen"n+a$an 'an pengaa%an (!-ek -ang %e#a& '"%e%apkan *er%a peng(#a&ann-a) *e'angkan per*"apan $n%$k $r"' '"ak*$'kan agar ereka e"#"k" e"#"k" ke*"apan ke*"apan en%a# en%a# >an%ara >an%ara #a"n %a&$ %$+$an 'an e"#"k" '(r(ngan k$a% $n%$k e#ak$kan pen"n+a$an) %a&$ %a&$ keg" keg"a% a%an an apa apa 'an 'an e" e"#" #"k" k" '(r( '(r(ng ngan an k$a% k$a% $n%$ $n%$kk e#a e#ak$ k$ka kann pen"n+a$an) %a&$ keg"a%an apa -ang akan '"#ak$kan J"ka per#$ $r"'3 $r"'3$r" $r"'' '"!ag" '"!ag" 'a#a 'a#a ke#(p ke#(p(k (k 'engan 'engan %$ga*3% %$ga*3%$ga* $ga* k&$*$* k&$*$* 'an '"#engkap" pera#a%an -ang '"per#$kan
7
J"ka #angka& per*"apan %e#a& '"%angan" 'engan !a"k) pe#ak*anaan pengaa%an !"a*an-a 'apa% !er+a#an 'engan #anar ;a#3&a# k&$*$* '"%e$kan '" #apangan en+a'" %angg$ng +a2a! g$r$ $n%$k enangan"n-a *e&"ngga &a# "%$ %"'ak enggangg$ ke#anaran keg"a%an 'an !a&kan e!an%$ eperka-a penga+aran -ang *e'ang '"+a#ankan "%$ ' Langka& peng(#a&an %"'ak &ar$* '"#ak$kan '" #$ar pr(*e* keg"a%an pengaa%an "%$ *en'"r" B"a*an-a *a!"# engaa%" anak3anak *$'a& #ang*$ng !e#a+ar a%a$ !a&kan enangkap !er!aga" pera*a#a&an 'ar" (!-ek pengaa%an "%$ Ke#$a*an 'an ke'a#aan pengaa%an 'an !er!aga" paa*a#a&an 'ar" -ang '"aa%" "%$ !an-ak %ergan%$ng pa'a perenanaan 'an ke*"apan g$r$ 'an $r"' Ber"k$%n-a apa -ang '"per(#e& pa'a %a&ap keg"a%an pengaa%an "%$ '"(#a& *e!aga" %"%"k %(#ak 'an !a&an 'a*ar penga+aran #e!"& #an+$% Keg"a%an !er"k$%n-a 'apa% !er$pa ek*pre*" #"*an a%a$ %er%$#"*) engga!ar) en-an-") '"*k$*") peker+aan %angan 'an keg"a%an #a"n -ang #ang*$ng '"&$!$ngkan 'engan !"'ang3!"'ang pe#a+aran *eper%" Ba&a*a) Ma%ea%"ka) IPA) IPS) S(pan San%$n) O#a& Raga 'an Ke*e&a%an P$&'$(3!&'!& P$&'!,!#!& Al!( S$%"!#
Sa#a& *e(rang %(k(& penga+aran a#a "a#a& J L"g%&ar% >1?7@ 1@15 *e(rang a&#" pen'"'"kan !ang*a Be#an'a Penga+aran a#a *ek"%ar "n" (#e& J L"g%&ar% '"naakan
5
B TINDAKAN PENELITIAN
Men$r$% W"na%ap$%ra >1@@C) e%('e enga+ar er$pakan *a#a& *a%$ k(p(nen -ang &ar$* a'a 'a#a keg"a%an pe!e#a+aran Pa'a 'a*arn-a e%('e "n" er$pakan ara a%a$ %ekn"k -ang '"g$nakan g$r$ 'a#a e#ak$kan "n%erak*" 'engan *"*2a pa'a *aa% pr(*e* pe!e#a+aran !er#ang*$ng Pr"n*"p pr"n*"p 'a#a pengg$naan e%('e enga+ar a'a#a&. 1 Me%('e enga+ar &ar$* e$ngk"nkan 'apa% e!angk"%kan ra*a "ng"n %a&$ *"*2a #e!"& +a$& %er&a'ap a%er" pe!e#a+aran >curriosity 4 Me%('e enga+ar &ar$* e$ngk"nkan 'apa% e!er"kan pe#$ang $n%$k !erek*pre*" -ang krea%"/ 'a#a a*pek *en" : Me%('e !e#a+ar &ar$* e$ngk"nkan *"*2a !e#a+ar e#a#$" peea&an a*a#a& 6 Me%('e enga+ar &ar$* e$ngk"nkan *"*2a $n%$k *e#a#$ "ng"n eng$+" ke!enaran *e*$a%$ > sikap skeptis 7 Me%('e enga+ar &ar$* e$ngk"nkan *"*2a $n%$k e#ak$kan pene$an (baerinkuiri) %er&a'ap *$a%$ %(p"k pera*a#a&an
5 Me%('e enga+ar &ar$* e$ngk"nkan *"*2a ap$ en-"ak C Me%('e enga+ar &ar$* e$ngk"nkan *"*2a $n%$k !e#a+ar *eara an'"r" >independent study ? Me%('e enga+ar &ar$* e$ngk"nkan *"*2a $n%$k !e#a+ar *eara !eker+a *aa >cooperative learning @ Me%('e enga+ar &ar$* e$ngk"nkan *"*2a $n%$k #e!"& %er(%",a*" 'a#a !e#a+arn-a M('e# pe!e#a+aran IPA '"p"#"& *e*$a" 'engan *"/a% IPA *e!aga" penge%a&$an 'ek#ara%"/ a$p$n penge%a&$an pr(*e'$ra# M('e# pe!e#a+aran -ang '"ke!angkan &en'akn-a e!er"kan ke*epa%an $n%$k %er+a'" %ran*ak*" ak%"/ an%ar "n'","'$ 'engan 'a%a) 'an pr(*e* !erp"k"r !er$r$%an Se#a"n ('e# pe!e#a+aran -ang '"ke!angkan +$ga eper&a%"kan perke!angan k(gn"%"/ anak K(p(nen $%aa -ang !er#ang*$ng e!en%$k ('e# pe!e#a+aran
C
a'a#a& e%er" *$!-ek -ang '"!a&a*) g$r$ penga+ar) %a&ap !erp"k"r *"*2a *e!aga" *$!-ek !e#a+ar) pen'eka%an 'an e%('e) *er%a a#a% e,a#$a*" -ang '"g$nakan Ma%er" *$!-ek -ang '"!a&a* &ar$* 'apa% '"ka"%kan 'engan k(n*ep IPA -ang %e#a& '""#"k" *"*2a K(n*ep %er*e!$% '"pe#a+ar" 'engan engg$nakan ana#(g" %er&a'ap k(n*ep -ang !er&$!$ngan 'an '"%e$kan 'a#a ke&"'$pann-a *e&ar" &ar") -ang er$pakan 'a*ar %er&a'ap k(n*ep k(n*ep IPA >S$%arn() 400C Me%('e pe!e#a+aran a'a#a& ara 'a#a en-a+"kan >eng$ra"kan a%er") e!er" (n%(& 'an e!er" #a%"&an "*" pe#a+aran kepa'a *"*2a $n%$k enapa" %$+$an %er%en%$ T"'ak *e%"ap e%('e pe!e#a+aran *e*$a" 'engan $n%$k '"g$nakan 'a#a enapa" %$+$an pe!e#a+aran %er%en%$ O#e& karena "%$) g$r$ &ar$* e"#"k" e%('e -ang *e*$a" $n%$k *e%"ap %$+$an -ang "ng"n '"apa" Ber!aga" e%('e pe!e#a+aran -ang !"*a '"g$nakan 'a#a keg"a%an pe!e#a+aran) -a"%$ e%('e eraa&) e%('e 'e(n*%ra*") e%('e '"*k$*") e%('e *%$'" an'"r") e%('e *"$#a*") e%('e #a%"&an 'engan %ean) e%('e *%$'" ka*$*) e%('e pr(-ek) e%('e prak%"k$ 'an #a"n #a"n >;era2an)400C Da#a penerapan pen'eka%an k(n%ek*%$a# '" ke#a*) *a#a& *a%$ (n%(& a'a#a& pe('e#an Pe('e#an '" ke#a* "n" '"#ak*anakan) "*a#n-a (#e& *e(rang g$r$ -ang en'e(n*%ra*"kan pengg$naan %&er(e%er *$&$ !a'an >Dep'"kna*) 4004 + TINJAUAN MASALAH DAN TINDAKAN PERBAIKAN
Men$r$% W"na%ap$%ra >1@@C) e%('e 'e(n*%ra*" er$pakan e%('e enga+ar -ang en-a+"kan pe#a+aran 'engan eper%$n+$kkan *eara #ang*$ng (!-ek a%a$ aran-a e#ak$kan *e*$a%$ $n%$k eper%$n+$kkan *$a%$ pr(*e* %er%en%$ Karak%er"*%"k &$!$ngan an%ara e%('e 'e(n*%ra*" 'engan penga#aan !e#a+ar *"*2a a'a#a& *e!aga" !er"k$%.
?
K!#!%"$#)"% M$".d$
1 Meper%$n+$kkan (!-ek -ang *e!enarn-a
P$&'!l!(!& B$l!,!#
1 Mengaa%" *e*$a%$ pa'a (!+ek *e!enarn-a
4 A'an-a pr(*e* pen"r$an
4 Berp"k"r *"*%ea%"*
: A'a a#a% !an%$ -ang '"g$nakan
: Pea&aan %er&a'ap *$a%$ pr(*e*
6 Meer#$kan %epa% -ang *%ra%eg"*
6 Menerapkan *e*$a%$ ara *eara
-ang e$ngk"nkan *e#$r$& *"*2a
pr(*e*
ak%"/ 7 Dapa% g$r$ a%a$ *"*2a -ang
7 Mengana#"*"* keg"a%an *eara pr(*e*
e#ak$kan Pr(*e'$r e%('e 'e(n*%ra*" -ang &ar$* '"#ak$kan 'a#a pe!e#a+aran a'a#a&. Per%aa
.
Meper*"apkan a#a% !an%$ -ang akan '"g$nakan 'a#a pe!e#a+aran
Ke'$a
.
Me!er"kan pen+e#a*an %en%ang %(p"k -ang akan '"'e(n*%ra*"kan
Ke%"ga
.
Pe#ak*anaan 'e(n*%ra*" !er*aa 'engan per&a%"an 'an pen"r$an 'ar" *"*2a
Keepa% .
Peng$a%an >'"*k$*") %an-a +a2a! 'an a%a$ #a%"&an %er&a'ap &a*"# 'e(n*%ra*"
Ke#"a
.
Ke*"p$#an >W"na%ap$%ra) 1@@C
D KERANGKA BERPIKIR
Pre*%a*" !e#a+ar *"*2a ke#a* IV SDN M"na*a Upa) Maka**ar pa'a a%a pe#a+aran Sa"n* a*"& ren'a& N"#a" ra%a ra%a $#angan &ar"an a*"& *anga% ren'a& D"*ap"ng "%$ ke%$n%a*an !e#a+ar *"*2a +$ga a*"& %erg(#(ng ren'a& Ren'a&n-a &a*"# !e#a+ar %er*e!$% '"*e!a!kan (#e& !e!erapa /ak%(r ak%(r -ang epengar$&" pre*%a*" !e#a+ar %er*e!$% an%ara #a"n. k$rangn-a (%",a*" *"*2a pa'a a%a pe#a+aran -ang '"a+arkan) *$#"%n-a a%er" pe#a+aran $n%$k 'apa% '"pa&a" (#e& *"*2a 'an e%('e pe!e#a+aran -ang !e#$ *e*$a" 'engan k(n'"*"
@
*"*2a 'an a%er" -ang '"a+arkan ;a# "n" engak"!a%kan *"*2a k$rang !erga"ra& 'a#a !e#a+ar Anggapan %"n'akan ke#a* -ang pene#"%" g$nakan a'a#a& !a&2a ('e# pe!e#a+aran -ang *e#aa "n" pene#"%" g$nakan 'a#a en-apa"kan pe#a+aran a*"& !e#$ !er&a*"# Per#$ %"n'akan ke#a* !ar$ agar ke%$n%a*an !e#a+ar en"ngka% 'an &a*"# !e#a+ar +$ga en"ngka% Pe"k"ran pene#"%" a'a#a& 'engan penerapan e%('e 'e(n*%ra*" pa'a a%a pe#a+aran Sa"n* Dengan penerapan e%('e "n" '"&arapkan *"*2a #e!"& 'apa% !er*eanga%) #e!"& ak%"/ 'an pe!e#a+aran #e!"& en-enangkan A'ap$n kerangka %"n'akan -ang pene#"%" g$nakan 'a#a e%('e 'e(n*%ra*" a'a#a& *e!aga" !er"k$%. 1 Per*"apan %"n'akan a Mene%apkan #aan-a pe!er"an *"k#$* T"ap *"k#$* '"#ak*anakan 134 ka#" %a%ap $ka ! Mene%apkan ke#a* -ang akan '"g$nakan *e!aga" (!-ek pene#"%"an -a"%$ ke#a* IV SDN M"na*a Upa) Maka**ar Mene%apkan +en"* a%er" -ang '"pe#a+ar" ' Men-$*$n renana pe!e#a+aran e#"p$%". *kenar"() a#(ka*" 2ak%$) e!$a% #e!ar %$ga* 'an en-$*$n !en%$k %e* e Men-$*$n /(ra% (!*er,a*" 'engan e#ak$kan ana#"*"* ,a#"'"%a* 'an re#"a!"#"%a* "n*%r$en pene#"%"an In*%r$en pene#"%"an "%$ e#"p$%" "na% *"*2a) ke*er"$*an enger+akan LKS) an/aa% %$ga*) pen"#a"an) per*"apan renana pe!e#a+aran) 'an pen"#a"an pe#ak*anaan pe!e#a+aran 4 Ip#een%a*" %"n'akan a Me!er" %$ga* G$r$ e!er" %$ga* e!aa a%er" *e!e#$ pe#ak*anaan pr(*e* pe!e#a+aran !er$pa rangk$an a%er" e*en*"a# $n%$k ea&a" peng$a*aan k(n*ep ! Mene%apkan a%er" a+ar
10
G$r$ %er#e!"& 'a&$#$ e"#"& 'an ene%apkan a%er" pe!e#a+aran *e*$a" 'engan $r$%an a%er" 'a#a *"#a!$* Keg"a%an "n%" G$r$ e#ak*anakan keg"a%an "n%" 'a#a pe!e#a+aran *e*$a" 'engan renana pe!e#a+aran -ang %e#a& '"*$*$n ' Me#ak$kan (!*er,a*" G$r$ e#ak*anakan (!*er,a*" $n%$k eper(#e& 'a%a e#"p$%". "na% *"*2a) ke*er"$*an 'an k$a#"%a* %$ga* rangk$an) keg"a%an '" ke#a*) *$a*ana ke#a*) an/aa% %$ga* rangk$an 'an n"#a" $#angan &ar"an e Re/#ek*" G$r$ e#ak$kan re/#ek*" *e%e#a& e#ak$kan pr(*e* pe!e#a+aran a%a$ pr(*e* !e#a+ar enga+ar !er'a*arkan ana#"*a 'a%a $n%$k '"+a'"kan perenanaan %"n'akan *"k#$* !er"k$%n-a : Pean%a$an Un%$k enge%a&$" *e+a$& ana e/ek%","%a* pene#"%"an %"n'akan ke#a* "n" '"#ak$kan) aka per#$ a#a%3a#a% pean%a$an) e,a#$a*" -ang %er"n" *e&"ngga 'apa% '"g$nakan *e!aga" a#a% $k$r ke!er&a*"#an Da%a '"per(#e& e#a#$" '(k$en%a*") #e!ar (!*er,a*") angke%) 2a2anara) !ra"n*%r(r"ng 'an %e* Un%$k eng$p$#kan 'a%a '" a%a* pene#"%" engg$nakan !er!aga" "n*%r$en Pean%a$ann-a '"#ak$kan *eara k(#a!(ra*" !er*aa 'engan g$r$ pene#"%" #a"nn-a 6 Ana#"*"* 'an re/#ek*" Da%a -ang '"per(#e& '"ana#"*"* 'engan %ekn"k per*en%a*e 'an &a*"#n-a '"+a'"kan *e!aga" pen-$*$nan 'an perenanaan %"n'akan pa'a *"k#$* !er"k$%n-a Ana#"*"* 'an re/#ek*" '"#ak$kan pa'a *e%"ap ak&"r pe!e#a+aran pa'a *e%"ap ak&"r *"k#$* Pa'a %a&ap re/#ek*" "n" !e!erapa per%an-aan -ang '"+a'"kan *e!aga" pe'(an ke!er&a*"#an) -a"%$.
11
1 Apaka& pr(*e* pe!e#a+aran %e#a& *e*$a" 'engan renana -ang %e#a& '"*$*$n9 4 Baga"ana %"ngka% penapa"an &a*"# !e#a+ar9 : Per$!a&an apa -ang %er+a'" !a"k pa'a g$r$ a$p$n *"*2a9
14
BAB III PELAKSANAAN PERBAIKAN PEMBELAJARAN
A T$(/!" d!& 4!%"u
Per!a"kan pe!e#a+aran '"#ak*anakan '" ke#a* IV SDN M"na*a Upa) Maka**ar Ja'2a# pe#ak*anaan S"k#$* 1 *apa" S"k#$* 4 'apa% '"#"&a% pa'a %a!e# 1 T!3$l 1 J!d4!l P$l!%)!&!!& S%u) 1 d!& S%lu) 2 N.
1
H!#"!&''!l
Se#a*a) 5 Jan$ar" 4017
J!( %$
S%lu)
0C17 0?:7
1
P$&'!(!"
A&a' $''aa
4
Se#a*a) 1: Jan$ar" 4017
0C17 0?:7
4
S$n$*" A&a' $''aa S$n$*"
B D$)%#/) P$l!%)!&!!& P$#)%lu) ! R$&6!&! P$#3!%!&
Per!a"kan pe!e#a+aran '"#ak$kan e#a#$" 4 S"k#$* S"k#$* 1 a*a#a& en'e(n%ra*"kan !$n-" era!a% e#a#$" 8a% pa'a% 'engan e'"a %e#ep(n a"nan S"k#$* 4 enak$p (n%(& !$n-" era!a% e#a#$" 8a% pa'a% Perenanaan a*"ng3a*"ng S"k#$* per!a"kan 'apa% '"+e#a*kan *e!aga" !er"k$%.
1:
Siklus 1
!7 K.(/$"$&) D!)!#
Mea&a" !er!aga" !en%$k energ" 'an ara pengg$naann-a 'a#a ke&"'$pan *e&ar"3&ar" 37 H!)l B$l!,!#
S"*2a ap$ en'"*k$*"kan energ" pana* 'an !$n-" -ang %er'apa% '"#"ngk$ngan *ek"%ar *er%a *"/a%3*"/a%n-a 67 I&d%!".#
S"*2a ap$ en'e(n%ra*"kan pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a%) a"r 'an ga* d7 Tu,u!& P$#3!%!&
1
S"*2a
'apa%
en'e(n%ra*"kan pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a% 'engan e'"a %e#ep(n a"nan 4
S"*2a 'apa% e!er" (n%(& pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a%
$7 L!&'%!* P$(3$l!,!#!&
3
Keg"a%an a2a# >7 en"% Aper*ep*") %an-a +a2a! %en%ang !$n-"
3
Men-apa"kan %$+$an pe!e#a+aran
3
Keg"a%an In%" >:0 en"% 1 G$r$ en+e#a*kan a%er" %en%ang pera!a%an !$n-" 4 S"*2a '"!ag" en+a'" 6 ke#(p(k : Men-"apkan a#a%3a#a% 'e(n%ra*" 6 S"*2a en'e(n%ra*"kan pera!a%an !$n-" 'engan %e#ep(n a"nan 7 S"*2a en-"p$#kan &a*"# 'e(n%ra*"n-a
3
Keg"a%an Ak&"r >7 en"%
16
S"*2a !er*aa g$r$ en-"p$#kan &a*"# 'e(n%ra*" pe!er"an %$ga* '"r$a& >PR -7 E8!lu!)
Pr(*e'$r e,a#$a*" E,a#$a*" '"#ak$kan *e#aa pr(*e* !e#a+ar enga+ar 'engan ara pe!er"an *(a# #a%"&an A#a% e,a#$a*"
17
LEMBAR TUGAS
T$l$/.& (!&!&
1
A#a% 'an !a&an. a D$a ge#a* p#a*%"k ! Benang Jar$ ' 4 !a%ang k(rek ap"
4
Fara Ker+a. a L$!ang" 'a*ar ke'$a ge#a* p#a*%"k 'engan +ar$ ! P(%(ng !enang *epan+ang 1 e%er Ma*$kkan $+$ng !enang ke'a#a #$!ang pa'a 'a*ar ge#a* ' Ika% k(rek ap" pa'a $+$ng3$+$ng !enang e U+" %e#ep(n %er*e!$% Faran-a *eper%" !er"k$%. " Pegang *a#a& *a%$ ge#a* p#a*%"k 'an %ean$ eegang ge#a* -ang #a"n "" Men+a$&#a& 'ar" %ean$ *apa" !enang %eren%ang 'engan kenang """ Tepe#kan ge#a* p#a*%"k ke%e#"nga$) "n%a#a& %ean$ $n%$k !er!"ara e#a#$" ge#a* p#a*%"kn-a Dapa%ka& ka$ en'engar *$ara %ean$9 ", Sekarang g"#"ran$ !er!"ara 'an %ean en'engarkan Apaka& *$ara$ %er'engar (#e& %ean$9 , F(!a#a& e!$a% %e#ep(n 'engan !er!aga" $k$ran pan+ang !enang Berapa $k$ran !enang %erpan+ang -ang e$ngk"nkan ka$ 'an %ean$ en'engar *$ara9
15
S%lu) 2 !7 K.(/$"$&) D!)!#
Mea&a" !er!aga" !en%$k energ" 'an ara pengg$naann-a 'a#a ke&"'$pan *e&ar"3&ar" 37 H!)l B$l!,!#
S"*2a ap$ en'e*kr"p*"kan energ" pana* 'an!$n-" -ang %er'apa% '"#"ngk$ngan *ek"%ar *er%a *"/a%3*"/a%n-a 67 I&d%!".#
S"*2a ap$ en'e(n%ra*"kan pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a%) a"r 'an ga* d7 Tu,u!& P$#3!%!&
S"*2a e!er"kan !e!erapa (n%(& pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a% $7 L!&'%!* P$(3$l!,!#!&
3
Keg"a%an a2a# >7 en"% a Me(%",a*" *"*a e#a#$" %an-a +a2a! a%er" -ang #a#$ ! Men-apa"kan %$+$an pe!e#a+aran Keg"a%an In%" >:0 en"% ' Me!er"kan !e!erapa (n%(& pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a% e Me!er" %$ga* *"*2a $n%$k en+a2a! per%an-aan
3
Keg"a%an Ak&"r >7 en"% a Pean%apan a%er" ! Pe!er"an %$ga* '" r$a& >PR
-7 E8!lu!)
Pr(*e'$r e,a#$a*" E,a#$a*" penapa"an *"*2a '"#ak$kan *e#aa pr(*e* !e#a+ar enga+ar 'engan ara pe!er"an #a%"&an *(a# •
A#a% e,a#$a*"
•
Te*% T$#"*
1C
3 P#.)$du# P$l!%)!&!!& S%lu) 1
Langka&3#angka& -ang '"%ep$& S"k#$* 1 a'a#a&. 1 Me(%",a*" *"*2a e#a#$" %an-a +a2a! %en%ang pera!a%an !$n-" 4 Men'e(n*%ra*"kan pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a% 'engan e'"a %e#ep(n a"nan : Pen-e#e*a"an a%er" %en%ang pera!a%an !$n-" 6 Menga%$r *"*2a 'a#a ke#(p(k !e#a+ar 7 Menga2a*" *e%"ap ke#(p(k *eara !erg"#"ran 5 Me!er" !an%$an pa'a *"*2a -ang enga#a" ke*$#"%an Pe#ak*anaan per!a"kan pe!e#a+aran "n" '"aa%" (#e& %ean *e+a2a% $n%$k e!an%$ pene#"%"an 'a#a ereka 'a%a Pr(*e'$r pe#ak*anaan S%lu) 2
Langka&3#angka& -ang '"%ep$& 'a#a per!a"kan S"k#$* 4 a'a#a&. 1 Me(%",a*" *"*2a %en%ang a%er" -ang #a#$ 4 Men+e#a*kan (n%(& pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a% : Me!er" %$ga* en+a2a! per%an-aan 6 P$&'u(/ul!& D!"! T!3$l 1 H!)l T$)" F.#(!"- S$($)"$# G$&!/ %$l!) IV SDN M&!)! U/! Bd!&' )"ud IPA S%lu) 1 N.
1
N!(! ))4!
M(& Je"n
Nl!
70
Tu&"!)
Td!% "u&"!)
H
K$"$#!&'!&
Per!a"kan
1?
4
A#/a I*/an
70
H
Per!a"kan
:
J$#a%$# ;"#a"'"-a&
70
H
Per!a"kan
6
L$%/"a&
70
H
Per!a"kan
7
a%&(r Ra&an
50
5
M(& I#-a*
70
C
;$++a%$# Ma!r$r
@0
?
A&ana M"ra W
60
@
N$r ;a$#a
?0
10
N$r F&"'a-a&
60
11
M$*%a"na
@0
14
M(& S"/ak
70
1:
M(& A'#"n*-a&
C0
16
Z$#/"kar
70
17
Mana+"#
100
H
Penga-aan
15
J(na
?0
H
Penga-aan
1C
N$r In'a& Sar"
70
1?
Za"na# Ar"/"n
50
1@
M(& U#"# A!*(r
70
40
S$*"#a2a%"
@0
H
Ju(l!*
20
9
K$"$#!&'!&:
J$#a& *"*2a
. 40
T$n%a*
. @
H
Penga-aan H
H
Per!a"kan Penga-aan
H H
Per!a"kan Penga-aan
H H
Per!a"kan Penga-aan
H H
Per!a"kan Penga-aan
H
H H
Per!a"kan
Per!a"kan Penga-aan
H
Per!a"kan Penga-aan
11
1@
T"'ak %$n%a*
. 11
T"n'ak #an+
%$. Per!a"kan S"k#$* 1 Maka**ar) 5 Jan$ar" 4017 G$r$ ke#a* IV Ma&a*"*2a)
A&a' $''aa S$n$*" NIM 10760C55@14 d D$)%#/) "$(u!& d!& #$-l$%)
Siklus 1
Dar" 'a%a (!*er,a*" 'apa% '"re/#ek*"kan !a&2a pe#a+aran !er#ang*$ng 'engan !a"k Se$a ke#(p(k 'apa% en-e#e*a"kan %$ga* 'engan !a"k D"an%ara 6 ke#(p(k) &an-a *a%$ ke#(p(k -ang !er&a*"# e#ak*anakan 'e(n*%ra*") *e'angkan -ang #a"nn-a !e#$ *e$p$rna Siklus 2
Ber'a*arkan 'a%a (!*er,a*" 'apa% '"re/#ek*" !a&2a keap$an *"*2a $n%$k en'e(n*%ra*"kan *$'a& !a"k *"*2a ap$ en-e#e*a"kan %$ga* 'ar" g$r$ 'engan !a"k T!3$l 2 H!)l T$)" F.#(!"- S$($)"$# G$&!/ %$l!) IV SDN M&!)! U/! Bd!&' )"ud IPA S%lu) 2 N.
1
N!(! ))4!
M(& Je"n
Nl!
Tu&"!)
50
H
Td!% "u&"!)
K$"$#!&'!&
Penga-aan
40
4
A#/a I*/an
50
H
Penga-aan
:
J$#a%$# ;"#a"'"-a&
C0
H
Penga-aan
6
L$%/"a&
70
7
a%&(r Ra&an
50
H
Penga-aan
5
M(& I#-a*
C0
H
Penga-aan
C
;$++a%$# Ma!r$r
@0
H
Penga-aan
?
A&ana M"ra W
50
H
Penga-aan
@
N$r ;a$#a
?0
H
Penga-aan
10
N$r F&"'a-a&
50
H
Penga-aan
11
M$*%a"na
@0
H
Penga-aan
14
M(& S"/ak
50
H
Penga-aan
1:
M(& A'#"n*-a&
C0
H
Penga-aan
16
Z$#/"kar
50
H
Penga-aan
17
Mana+"#
100
H
Penga-aan
15
J(na
?0
H
Penga-aan
1C
N$r In'a& Sar"
C0
H
Penga-aan
1?
Za"na# Ar"/"n
50
H
Penga-aan
1@
M(& U#"# A!*(r
70
40
S$*"#a2a%"
@0
H
Ju(l!*
20
1
K$"$#!&'!&:
J$#a& *"*2a
. 40
T$n%a*
. 1?
H
H
Per!a"kan
Per!a"kan Penga-aan
2
41
T"'ak %$n%a*
. 4
T"n'ak #an+
%$. Per!a"kan S"k#$* 4 Maka**ar) 1: Jan$ar" 4017 G$r$ ke#a* IV Ma&a*"*2a)
A&a' $''aa S$n$*" NIM 10760C55@14
44
BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN
A H!)l /$&'.l!*!& d!"! S%lu) 1
Pa'a per!a"kan pe!e#a+aran S"k#$* 1 !ag"an -ang pene#"%" aa%" 'ar" *"*2a a'a#a& ker+a *aa 'an par%"*"pa*" *"*2a 'a#a e#ak*anakan 'e(n*%ra*" Dar" 'a%a '"'apa%kan !a&2a 6@ ap$ en+a2a! 'engan !enar) *e'ang -ang #a"nn-a 70 ke !a2a& Ber"k$% "n" *a-a #ap"rkan %a!e# (!*er,a*" pa'a pe#ak*anaan per!a"kan pe!e#a+aran S"k#$* I T!3$l 1 H!)l T$)" F.#(!"- S$($)"$# G$&!/ %$l!) IV SDN M&!)! U/! Bd!&' )"ud IPA S%lu) 1 N.
N!(! ))4!
Nl!
Tu&"!)
Td!% "u&"!)
K$"$#!&'!&
1
M(& Je"n
70
H
Per!a"kan
4
A#/a I*/an
70
H
Per!a"kan
:
J$#a%$# ;"#a"'"-a&
70
H
Per!a"kan
6
L$%/"a&
70
H
Per!a"kan
7
a%&(r Ra&an
50
5
M(& I#-a*
70
C
;$++a%$# Ma!r$r
@0
?
A&ana M"ra W
60
@
N$r ;a$#a
?0
H
Penga-aan H
H
Penga-aan H
H
Per!a"kan
Per!a"kan Penga-aan
4:
10
N$r F&"'a-a&
60
H
11
M$*%a"na
@0
14
M(& S"/ak
70
1:
M(& A'#"n*-a&
C0
16
Z$#/"kar
70
17
Mana+"#
100
H
Penga-aan
15
J(na
?0
H
Penga-aan
1C
N$r In'a& Sar"
70
1?
Za"na# Ar"/"n
50
1@
M(& U#"# A!*(r
70
40
S$*"#a2a%"
@0
H
Ju(l!*
20
9
H
Per!a"kan Penga-aan
H H
Per!a"kan Penga-aan
H
H H
Per!a"kan
Per!a"kan Penga-aan
H
Per!a"kan Penga-aan
11
K$"$#!&'!&:
J$#a& *"*2a
. 40
T$n%a*
. @
T"'ak %$n%a*
. 11
T"n'ak #an+
%$. Per!a"kan S"k#$* 1 Maka**ar) 5 Jan$ar" 4017 G$r$ ke#a* IV Ma&a*"*2a)
A&a' $''aa S$n$*" NIM 10760C55@14 S%lu) 2
46
Bag"an -ang pene#"%" aa%" pa'a pe!e#a+aran "n" a'a#a& !e!erapa (n%(& pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a% Dar" 'a%a -ang '"per(#e& '"'apa%kan !a&2a *e!ag"an !e*ar *"*2a *$'a& ap$ e!er" (n%(& pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a% ;a# "n" en$n+$kkan !a&2a a'an-a pen"ngka%an 2a#a$p$n a*"& a'a !e!erapa *"*2a -ang !e#$ !er&a*"# Da%a &a*"# (!*er,a*" 'apa% '"#"&a% pa'a %a!e# '" !a2a& "n". T!3$l 2 H!)l T$)" F.#(!"- S$($)"$# G$&!/ %$l!) IV SDN M&!)! U/! Bd!&' )"ud IPA S%lu) 2 N.
N!(! ))4!
Nl!
Tu&"!)
Td!% "u&"!)
K$"$#!&'!&
1
M(& Je"n
50
H
Penga-aan
4
A#/a I*/an
50
H
Penga-aan
:
J$#a%$# ;"#a"'"-a&
C0
H
Penga-aan
6
L$%/"a&
70
7
a%&(r Ra&an
50
H
Penga-aan
5
M(& I#-a*
C0
H
Penga-aan
C
;$++a%$# Ma!r$r
@0
H
Penga-aan
?
A&ana M"ra W
50
H
Penga-aan
@
N$r ;a$#a
?0
H
Penga-aan
10
N$r F&"'a-a&
50
H
Penga-aan
11
M$*%a"na
@0
H
Penga-aan
14
M(& S"/ak
50
H
Penga-aan
1:
M(& A'#"n*-a&
C0
H
Penga-aan
H
Per!a"kan
47
16
Z$#/"kar
50
H
Penga-aan
17
Mana+"#
100
H
Penga-aan
15
J(na
?0
H
Penga-aan
1C
N$r In'a& Sar"
C0
H
Penga-aan
1?
Za"na# Ar"/"n
50
H
Penga-aan
1@
M(& U#"# A!*(r
70
40
S$*"#a2a%"
@0
H
Ju(l!*
20
1
H
Per!a"kan Penga-aan
2
K$"$#!&'!&:
J$#a& *"*2a
. 40
T$n%a*
. 1?
T"'ak %$n%a*
. 4
T"n'ak #an+
%$. Per!a"kan S"k#$* 4 Maka**ar) 1: Jan$ar" 4017 G$r$ ke#a* IV Ma&a*"*2a)
A&a' $''aa S$n$*" NIM 10760C55@14
B P$(3!*!)!&
Siklus 1
45
Ber'a*arkan %e$a pa'a pe#ak*anaan %"n'akan %er*e!$%) pene#"%" enga'akan '"*k$*" 'engan %ean *e+a2a% $n%$k enge%a&$" pen-e!a! -ang %er+a'" pa'a S"k#$* 1 Da#a '"*k$*" '"%e$kan !a&2a a#a% peraga -ang '"paka" k$rang %epa% Un%$k en'e(n*%ra*" ke!a#" pa'a S"k#$* 1 a#a% peraga -ang '"g$nakan) pene#"%" en-e'"akan !e!erapa !en'a Siklus 2
Da#a pe!e#a+aran S"k#$* 4 *e!ag"an !e*ar pera*a#a&an -ang $n$# !"*a '"a%a*" (#e& pene#"%" Akan %e%ap" a*"& a'a !e!erapa *"*2a -ang !e#$ pa&a ;a# "n" 'apa% '"a%a*" 'engan e#a%"& *"*2a en+a2a! #a%"&an *(a#3*(a#
4C
BAB V KESIMPULAN
A K$)(/ul!&
Ber'a*arkan &a*"# pene#"%"an -ang %e#a& '"$ra"kan '"a%a* 'apa% '"a!"# !e!erapa ke*"p$#an. 1 Da#a pen-a+"an a%er" pera!a%an !$n-" e#a#$" e'"a %e#ep(n a"nan akan #e!"& $'a& '"'e(n*%ra*"kan !"#a a#a% peragan-a 'ar" ka#eng) !enang -ang !e*ar 'an #a"n3#a"n 4 Pe!er"an (n%(& pera!a%an !$n-" akan e$'a&kan *"*2a $n%$k en-e#e*a"kan #a%"&an *(a# : S"*2a akan a&"r en'e(n*%ra*"kan +"ka *er"ng '"!er" #a%"&an 'an !"!"ngan B S!#!&
1 Pengg$naan e%('e 'e(n*%ra*" 'a#a pe!e#a+aran IPA *anga% ((k $n%$k '"%"n'ak #an+$%" pa'a pe!e#a+aran -ang #a"n 4 Da#a pe!e#a+aran "n" g$r$ enga#(ka*"kan 2ak%$ -ang $k$p : Agar *"*2a #e!"& a&"r en'e(n*%ra*"kan) a#angka& !a"kn-a +"ka '"%erapkan #e!"& a2a# a%a$ 'ar" ke#a* ren'a&
4?
DAFTAR PUSTAKA
Dep'"kna* K$r"k$#$ Sa"n* SD 4006 Jakar%a ;ar-an%( 4006 Ilmu Pengetahuan Alam untuk SD jilid Jakar%a. Pener!"% Er#angga War'an" IGAK 4004 Penilaian tindakan kelas Jakar%a P$*a% pener!"% Un",er*"%a* Ter!$ka War'an" IGAK J$#a"&a) S"%" Mar*"&) Nga'" >4006 Pemantapan !emampuan Pro"esional (Panduan) Jakar%a. P$*a%
Pener!"% Un",er*"%a Ter!$ka
4@
#ampiran $a REN+ANA PERBAIKAN PEMBELAJARAN ;SIKLUS 17
Ma%a Pe#a+aran
. IPA
Ke#a*See*%er . IVII A#(ka*" Wak%$
. 1 60 en"%
A K.(/$"$&) D!)!#
Mea&a" !er!aga" !en%$k energ" 'an ara pengg$naann-a 'a#a ke&"'$pan *e&ar"3&ar" B H!)l B$l!,!#
S"*2a ap$ en'"*kr"p*"kan energ" pana* 'an !$n-" -ang %er'apa% '"#"ngk$ngan *ek"%ar *er%a *"/a%3*"/a%n-a + I&d%!".#
3
S"*2a ap$ en'e(n*%ra*"kan pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a%) a"r 'an ga*
D Tu,u!& P$#3!%!&
3
S"*2a 'apa% en'e(n*%ra*"kan pera!a%an !$n%" e#a#$" 8a% pa'a 'engan e'"a %e#ep(n a"nan
E L!&'%!* P$(3$l!,!#!&
3
Keg"a%an a2a# >7 en"% Aper*ep*") %an-a +a2a! %en%ang !$n-" en-apa"kan %$+$an pe!e#a+aran
:0
3
Keg"a%an "n%" >:0 en"% 1 G$r$ en+e#a*kan a%er" %en%ang pera!a%an !$n-" *"*2a '"ke#(p(kkan en+a'" 6 4 S"*2a enge#$arkan a#a%3a#a% $n%$k 'e(n*%ra*" : S"*2a en-"p$#kan &a*"# 'e(n*%ra*"
3
Keg"a%an ak&"r >7 en"% 1 Dengan !"!"ngan g$r$ *"*2a en-"p$#kan &a*"# 'e(n*%ra*" 4 Pe!er"an %$ga*
F M!"$#
B$n-" era2a% e#a#$" 8a% pa'a% 'engan e'"a %e#ep(n a"nan G S!#!&! d!& Su(3$#
3
D$a ge#a* a$a) !enang "n") +ar$ 'an 4 !a%ang k(rek ap"
3
B$k$ pake% Er#angga
H M$".d$
3
Tan-a +a2a!
3
De(n*%ra*"
3
Pe!er"an %$ga*
I E8!lu!) 1 P#.)$du# $8!lu!)
E,a#$a*" '"#ak$kan *e#aa pr(*e* !e#a+ar enga+ar 2 P#.)$du# $8!lu!)
Te*% %$#"*
:1
LKS I
J!4!3l!* /$#"!&
1 Perna&ka& ka$ en'engar !$n-"9 4 Dar" ana a*a# !$n-"9 : Mengapa k"%a 'apa% en'engar !$n-"9 6 B$n-" 'apa% era!a% e#a#$" e'"a T$#"* : e'"a pera!a%an !$n-" 7 Ber" (n%(& !$n-" -ang era!a% e#a#$" 8a% pa'a%9 5 Baga"ana +"ka !$n-" e#a#$" r$ang &apa9 C Se#a"n !en'a pa'a% a'aka& pera!a%an !$n-" -ang #a"n9 ? Se!$%kan peran%ara pera!a%an !$n-" -ang #a"n @ B$n-" 'apa% era!a% #e!"& !a"k e#a#$" apa9 10 Ber" (n%(& pera!a%an !$n-" e#a#$" !en'a ga*
:4
#ampiran $b REN+ANA PERBAIKAN PEMBELAJARAN ;SIKLUS 27
Ma%a Pe#a+aran
. IPA
Ke#a*See*%er . IVII A#(ka*" 2ak%$
. 1 60 en"%
A K.(/$"$&) D!)!#
Mea&a" !er!aga" !en%$k energ" 'an ara pengg$naan 'a#a ke&"'$pan *e&ar"3 &ar" B H!)l B$l!,!#
S"*2a ap$ en'"*kr"p*"kan energ" pana* 'an !$n-" -ang %er'apa% '"#"ngk$ngan *ek"%ar *er%a *"/a%3*"/a%n-a + I&d%!".#
3
S"*2a ap$ en'e(n*%ra*"kan pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a% 'engan e'"a %e#ep(n a"nan
D Tu,u!& P$#3!%!&
3
S"*2a 'apa% en-e!$%kan (n%(& pera!a%an !$n%" e#a#$" 8a% pa'a%
E L!&'%!* P$(3$l!,!#!&
Keg"a%an a2a# >7 en"% 1 Me(%",a*" *"*2a e#a#$" %an-a +a2a! a%er" -ang #a#$ 4 Men-apa"kan %$+$an pe!e#a+aran
::
3
Keg"a%an "n%" >:0 en"% 1 Me!er"kan !e!erapa (n%(& pera!a%an !$n-" 4 Me!er"kan %$ga* *"*2a $n%$k en+a2a! per%an-aan
3
Keg"a%an ak&"r >7 en"% 1 Pean%apan a%er" 4 Pe!er"an %$ga* '" r$a& >PR
F M!"$#
B$n-" era!a% e#a#$" 8a% pa'a% G M$".d$
•
Tan-a +a2a!
•
Pe!er"an %$ga*
H S!#!&! d!& Su(3$#
B$k$ Er#angga ke#a* IV I E8!lu!)
a% Prosedur evaluasi
E,a#$a*" '"#ak$kan *e#aa pr(*e* !e#a+ar enga+ar b% Alat evaluasi
Te*% %$#"*
:6
LKS II
J!4!3l!* d$&'!& )&'%!"=
1 Se$a !en'a3!en'a -ang eng&a*"#kan !$n-" '"*e!$% 4 Ka$ !"*a en'engar !$n-" karena !$n-" : Bag"an %e#"nga -ang !er/$ng*" eng$p$#kan !$n-" a'a#a& 6 B$n-" era!a% e#a#$" 7 Baga"ana +"ka r$ang &apa9 5 Ber" 4 (n%(& !$n-" -ang era!a% e#a#$" 8a% pa'a% C Dapa%kan !$n-" era!a% e#a#$" ka!e#9 ? Ber"kan (n%(&n-a @ Le!"& ke#a* anaka& !$n-" %e#ep(n a"nan -ang %er!$a% 'ar" ka#eng 'an ge#a* a$a9 10 Mengapa !$n-" %e#ep(n -ang %er!$a% 'ar" ka#eng #e!"& +e#a*9
:7
#ampiran a LEMBAR OBSERVASI ;SIKLUS 17
Ma%a Pe#a+aran
. IPA
Ke#a*
. IV
;ar"Tangga#
. Sen"n) 10 Mare% 4010
(k$* O!*er,a*" . G$r$
N.
I II
A)/$%
Per*"apan Pe#ak*anaan
K$(u&6ul!& Ad! Td!%
√
a Keg"a%an a2a# 1 Me(%",a*" *"*2a
√
4 Men-apa"kan PTK
√
: Aper*ep*"
√
! Keg"a%an "n%" 1 Men+e#a*kan a%er" -ang akan '"*apa"kan
√
4 Me#a%"& *"*2a $n%$k. 3 Meng&arga" pen'apa% (rang #a"n
√
3 Menga!"# g"#"ran 'an !er!aga" %$ga*
√
3 Me!er"kan !an%$an pa'a ke#(p(k -ang enga#a"
√
K.($&"!#
:5
III
ke*$#"%an S$a*ana Ke#a* 1 Berp$*a% pa'a *"*2a
√
4 S"*2a ak%"/
√
: G$r$ ak%"/
√
Pengaa%)
A&a' $''aa S$n$"
#ampiran b
:C
LEMBAR OBSERVASI ;SIKLUS 27
Ma%a Pe#a+aran
. IPA
Ke#a*
. IV
;ar"Tangga#
. Ra!$) 10 Mare% 4010
(k$* O!*er,a*" . G$r$
N.
I II
A)/$%
Per*"apan Pe#ak*anaan
K$(u&6ul!& Ad! Td!%
√
a Keg"a%an a2a# 1 Me(%",a*" *"*2a
√
4 Men-apa"kan PTK
√
: Aper*ep*"
√
! Keg"a%an "n%" 1 Men+e#a*kan ke#ea&an 'an ke#e!"&an engg$nakan
√
%ran*p(r%a*" a*a #a#$ 'an a*a k"n" 4 Me!"!"ng *"*2a %en%ang III
√
perke!angan %ran*p(r%a*" S$a*ana Ke#a* 1 Berp$*a% pa'a *"*2a
√
4 S"*2a ak%"/
√
: G$r$ ak%"/
√
K.($&"!#
:?
Pengaa%
A&a' $''aa S$n$*"
:@
#ampiran &a SISTEMATIKA LAPORAN ;SIKLUS 17
Ma%a Pe#a+aran
. IPA
Ke#a*See*%er . IVII A#(ka*" 2ak%$
. 1 60 en"%
A M!)!l!*
1 S"*2a ap$ en'"*kr"p*"kan energ" pana* 'an energ" -ang %er'apa% '" #"ngk$ngan 4 S"*2a a*"& rag$ 'a#a en-e#e*a"kan %$ga* B +!#! ($&'!"!)&
1 Men+e#a*kan a%er" 'engan %an-a +a2a! a*a#a& ke*$#"%an -ang '"&a'ap" 4 Men'e(n*%ra*"kan pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a%) a"r 'an ga* + H!)l
3
;a*"# ra%a3ra%a pe#a+aran *"*2a k$rang e$a*kan Dar" 4@ *"*2a $a 4? -ang !"*a en+a2a! 'engan !enar) *e'ang -ang #a"nn-a !e#$ 'apa% en-e#e*a"kan ;a# "n" per#$ a'an-a pe!er"an peker+aan r$a& $n%$k #a%"&an
60
#ampiran &b SISTEMATIKA LAPORAN ;SIKLUS 27
Ma%a Pe#a+aran
. IPA
Ke#a*See*%er . IVII A#(ka*" 2ak%$
. 1 60 en"%
A M!)!l!*
1 S"*2a 'apa% en-e!$%kan (n%(& pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a% 4 S"*2a ap$ en'"*kr"p*"kan energ" pana* 'an energ" -ang %er'apa% '" #"ngk$ngan B +!#! ($&'!"!)&
1 Me!er"kan per%an-aan ara&an 4 Me!er"kan #a%"&an 'an (n%(& -ang !er,ar"a*" + H!)l
3
A'a pen"ngka%an -ang $k$p pe*a% 'a#a en-e#e*a"kan %$ga* Dar" 4@ *"*2a %ern-a%a a'a !e!erapa *"*2a *a+a -ang !e#$ !"*a en-e#e*a"kan %$ga* 'engan !a"k
61
#ampiran ' M$d! P$#!'!
64
#ampiran 1
SURAT PERNYATAAN
Yang !er%an'a %angan '" !a2a& "n". Naa
.
A&a' $''aa S$n$*"
NIM
.
10760C55@14
Naa
.
S$r"a%") SP'
NIM
.
10760C5C014
Men-a%akan !a&2a.
A'a#a& %ean *e+a2a% -ang akan e!an%$ 'a#a pe#ak*anaan per!a"kan pe!e#a+aran) -ang er$pakan %$ga* a%a k$#"a& Me%('e Pene#"%"an T"n'akan Ke#a* De"k"an pern-a%aan "n" '"!$a% $n%$k '"g$nakan *e!aga"ana e*%"n-a Maka**ar) 1: Jan$ar" 4017 Tean Se+a2a%
Ma&a*"*2a)
S$r"a%") SP'
A&a' $''aa S$n$*" NIM 10760C55@14
6:
#ampiran 2 FORMAT KESEDIAAN TEMAN SEJA>AT
DALAM PENYELENGGARAAN PKP
Kepa'a D(*en Me%('e PTK D" Maka**ar Yang !er%an'a %angan '" !a2a& "n") enerangkan !a&2a. Naa
. S$r"a%") SP'
NIM
. 10760C5C014
Tepa% enga+ar
. SDN Ga#agga 0:
A*a# *ek(#a&
. Ar(*!a-a) Bangka#an
Men-a%akan !er*e'"a *e!aga" %ean *e+a2a% $n%$k en'ap"ng" pe#ak*anaan PKP a%a* naa. Naa
. M(& Er/an
NIM
. ?1:@C56:6
Pr(gra *%$'"
. S1 PGSD
Tepa% enga+ar
. SDN Ga#agga 0:
A#aa% *ek(#a&
. G#agga Ar(*!a-a) Bangka#an
De"k"an agar *$ra% pern-a%aan "n" 'apa% '"g$nakan *e!aga"ana e*%"n-a
66
Bangka#an ) 10 Mare% 4010 Tean Se+a2a%
Eka N$r&a-a%") SP'
LAPORAN PENELITIAN TINDAKAN KELAS Judul
MENINGKATKAN MINAT BELAJAR SISWA TENTANG PERAMBATAN BUNYI MELALUI ZAT PADAT DENGAN MEDIA TELEPON MAINAN PADA SISWA KELAS IV SDN GALAGGA 0: KEFAMATAN AROSBAYA) BANGKALAN
67
O#e&. M.* E#-!&
NIM. ?1:@C56:6
UNIVERSITAS TERBUKA UNIT PROGRAM BELAJAR JARAK JAUH SURABAYA FAKULTAS KEGURUAN DAN ILMU PENDIDIKAN APRIL 2010
65
LEMBAR PENGESAHAN
Naa Ma&a*"*2a
.
M(& Er/an
NIM
.
?1:@C56:6
Pr(gra S%$'"
.
S1 PGSD
Tepa% Menga+ar
.
SDN Ga#agga 0:
J$#a& Pe!e#a+aran
.
4
J$#a& S"k#$* Pe!e#a+aran I
.
4
Tangga# Pe#ak*anaan
.
1 : Mare% 4010 4 7 Mare% 4010
J$#a& S"k#$* Pe!e#a+aran II
.
4
Tangga# Pe#ak*anaan
.
1 5 Mare% 4010 4 10 Mare% 4010
Pe!e#a+aran I
.
Men"ngka%kan "na% !e#a+ar *"*2a %en%ang pera!a%an !$n-" e#a#$" 8a% pa'a% 'engan e'"a %e#ep(n a"nan
Pe!e#a+aran II
.
Men"ngka%kan
keap$an
ener"%akan
penga#aan
*"*2a
%en%ang
engg$nakan
%e&n(#(g" %ran*p(r%a*" Men-e%$+$")
Bangka#an ) 10 Mare% 4010
S$per,"*(r
Ma&a*"*2a
Dr Y$#"a%") MP'
M(& Er/an
NIP 1@7C0C041@?:0:4007
NIM ?1:@C56:6
6C
""
6?
DAFTAR ISI
;a#aan ;ALAMAN JUDUL " LEMBAR IDENTITAS DAN PENGESA;AN "" KATA PENGANTAR """ ABSTRAK ", DATAR ISI , DATAR BAGANTABEL ,"" BAB I PENDA;ULUAN A La%ar Be#akang 1 B R$$*an Ma*a#a& 1 F T$+$an 4 D Man/aa% : BAB II KAJIAN PUSTAKA A K(n*ep*" Penga+aran Sa"n* 6 B T"n'akan Pene#"%"an C F T"n+a$an Ma*a#a& 'an T"n'akan Per!a"kan @ D Kerangka Ber/"k"r 11 BAB III PELAKSANAAN PERBAIKAN PEMBELAJARAN A Tepa% 'an 2ak%$ 16 B De*kr"p*" Pe#ak*anaan Per*"k#$* 16 1 Perenanaan 16 4 Pe#ak*anaan 1@ : Peng$p$#an Da%a 40 , 6 Re/#ek*" >Ana#"*"* 'an "n%erpre%a*" 44 BAB IV ;ASIL PENELITIAN DAN PEMBASA;AN A ;a*"# peng(#a&an 'a%a 4:
6@
B Pe!a&a*an 4C BAB V KESIMPULAN A S"p$#an 4? B Saran
4?
DATAR PUSTAKA LAMPIRAN 1 S$ra% Pern-a%aan Tean Se+a2a% 4 Renana Per!a"kan Pe!e#a+aran RPP (dibuat per siklus) : Da%a3'a%a &a*"# pe#ak*anaan Per!a"kan
,"
,
,
70
DAFTAR TABEL
1 Ja'2a# Pe#ak*anaan Per!a"kan Pe!e#a+aran 4 ;a*"# O!*er,a*" S"*2a S"k#$* 1 : ;a*"# O!*er,a*" S"*2a S"k#$*
,""
71
DAFTAR LAMPIRAN
;a#aan Lap"ran 1a . Renana Per!a"kan Pe!e#a+aran S"k#$* 1
41
Lap"ran 1! . Renana Per!a"kan Pe!e#a+aran S"k#$* 4
46
Lap"ran 4a . Le!ar O!*er,a*" G$r$ S"k#$* 1
4C
Lap"ran 4! . Le!aran O!*er,a*" G$r$ S"k#$* 4
4?
Lap"ran :a . S"*%ea%"ka Lap(ran S"k#$* 1
4@
Lap"ran :! . S"*%ea%"ka Lap(ran S"k#$* 4
:0
Lap"ran 6
. Me'"a Ga!ar
:1
Lap"ran 7
. (ra% Ke*e'"aan Se!aga" Tean Se+a2a%
:4
,""
74
Ka%a Pengan%ar KATA PENGANTAR P$+" *-$k$r ke&a'"ra% A##a& SWT -ang %e#a& e#"pa&kan ra&a% *er%a &"'a-a&n-a *e&"ngga pen$#"* 'apa% en-e#e*a"kan %$ga* en-$*$n #ap(ran pean%apan keap$an pr(/e*"(na# Pe#a+aran I#$ Penge%a&$an A#a 'engan +$'$#
Bangka#an )
Apr"# 4010
